Fareler insanların besinlerini, tahta, kağıt, deri,kumaş gibi maddeleri, yeraltı telefon kabloları, elektrik izolasyonları gibi yapıları keskin dişleriyle kemirerek zarar vermeleri ve bazı tehlikeli hastalıkları bulaştırmaları nedeniyle insan yaşamında önemli rol oynamaktadırlar.
En çok bilinen türleri Mus musculus (Ev faresi), Rattus norvegicus (Kahverengi sıçan) ve Rattus rattus (Siyah sıçan=Ev sıçanı) türleridir.
Çoğunlukla farelerin kılı, idrarı veya dışkısı ile kirlenmiş yiyeceklerin yenilmesi yada kan emici eklembacaklılarla ilişkiye geçilmek suretiyle hastalık bulaştırırlar.
Kemiricilerin bulaştırdıkları hastalıklar arasında en korkunç olanı koyu renk kabarcıkla deride beliren ve siyah ölüm denen veba hastalığıdır. İnsanlara veba hastalığı sıçan piresi aracılığıyla kemiricilerden taşınmaktadır. Ev farelerinin, bazı hastalıkların taşınmasında sıçanlardan daha fazla rol oynadığı sanılmaktadır. Örneğin, salmonella grubu bakteriler tarafından oluşturulan besin zehirlenmelerinde, hastalık etkenleri farklı kemirici türleri tarafından insanlara taşınmasına karşılık, özellikle ev fareleri hastalığın yayılmasında çok önemli rol oynamaktadırlar.
Fareler gıda maddelerini kıl, dışkı ve idrarları ile kirleterek kullanılmaz hale getirirler. Fareler, ekili ve depolanmış ürünlere verdikleri zarardan başka kumaş ve inşaat malzemelerini de tahrip ederler. Ayrıca elektrik kablolarını, telefon tellerini, bilgisayar kablolarını otomobillerin motor çevresindeki plastik malzemeleri ve yalıtım malzemelerini kemirerek kullanılmaz hale getirirler.
Fareler düşük sıcaklık koşullarından fazla etkilenmezler. Bir dişi doğum yaptıktan iki hafta sonra tekrar gebe kalabilir. Gebelik süreleri uygun şartlar altında 3 haftadır. Bir dişi, bir batında 10 adet, yılda ise 50 adet yavru doğurabilir. Yavru fareler hızla erginleşerek 6 ile 8 haftalık iken üreme yeteneğine sahip olurlar. R. rattus'lar ve R. norvegicus'lar 3 ile 5 ay içerisinde eşeysel olgunluğa erişirler. Bu olgunlaşma 18 aya kadar devam eder. Gebelik süreleri 22-24 gün kadardır. Her doğumda 6–12 yavru meydana getirebilirler. Bir defada 20 yavru doğurdukları saptanmıştır. Farelerin su ihtiyaçları çok azdır. Su ihtiyaçlarının çoğunu sulu yiyeceklerden karşılarlar. Ev fareleri genelde geceleri aktiftir.
Mücadelelerinde farklı formulasyonlara sahip (pellet, pasta, blok vb) kan pıhtılaşmasını engelleyici kimyasallar içeren ürünlerle yapılmakla birlikte, yakalama ve yapışkan tuzaklarının kurulması da kullanılmaktadır.
Ev Faresi
Renk açık kahverengiden siyaha kadar değişim gösterir. Baş ve gövde uzunluğu ortalama 6- 9 cm’dir. Kuyrukları 9-11 cm uzunluğundadır. Ağırlık 12-30 gr civarındadır.
Fizyolojik ÖzellikleriYılda 5-10 defa yavru verirler. Bir seferde 6-13 yavru meydana gelir. Gebelik süresi 18-21 gün’dür. 30-40 günlük iken eşeysel olgunluğa ulaşıp çiftleşebilirler.
Beslenme ve Yaşam ÖzellikleriÖzellikle tahılları çok severler.Yağlı tohumlar,et ve et ürünleri,kağıt,çuval v.b. tüketir ve zarar verirler. Geceleri aktiftirler.Evlerde bulunanlar birkaç m ² ’lik alanda faaldirler. Besinleri depo etme özellikleri yoktur. Koku alma ve işitme duyuları çok gelişmiştir.
Lağım Sıçanı
Sırt rengi açıktan koyu kahverengine değişim gösterirken karın rengi beyazımsı gridir. Baş ve gövde uzunluğu ortalama 20-26 cm’dir. Kuyrukları 22 cm uzunluğundadır. Ağırlık 500 gr civarındadır.
Fizyolojik ÖzellikleriYılda 7 kez yavru verirler. Bir seferde 1-11 yavru meydana gelir. Gebelik süresi 18-21 gün’dür. Eşeysel kızgınlık 6 saat sürer.Dişi bu sürede 200-500 kez çiftleşebilir .
Beslenme ve Yaşam ÖzellikleriOmnivor beslenirler. Besin aramak için 3 km yol kat edebililer. Besinleri depo ederler. Binaların bodrum katlarında,kanalizasyon kanallarında, yer altı boşluklarda,ahır ve benzeri yerlerde bulunurlar. Rattus norvegicus çok iyi bir tırmanıcıdır.
Çatı Sıçanı
Sırt rengi koyu kahverengiden siyaha Karın rengi kirli beyazdan koyu griye değişir. Baş ve gövde uzunluğu ortalama 17-23 cm’dir. Kuyrukları 20-25 cm uzunluğundadır. Ağırlık ortalama 300 gr’dır.
Fizyolojik ÖzellikleriYılda 3-6 defa yavru verirler. Bir seferde 6-13 yavru meydana gelir. Gebelik süresi 21 - 26 gün’dür. 2-3 aylık iken eşeysel olgunluğa ulaşıp çiftleşebilirler.
Beslenme ve Yaşam ÖzellikleriBitkisel besinleri tercih ederler. Hayvansal besinleri zorda kalmadıkça tüketmezler. İnsan besinine en çok zarar veren hayvandır.